Polskie regulacje dotyczące rozliczania WNT niezgodne z dyrektywą VAT – powstaje możliwość odzyskania wpłaconych odsetek oraz sankcji VAT
18 marca 2021 r. zapadł korzystny wyrok TSUE (C-895/19) w polskiej sprawie dotyczącej rozliczania WNT po upływie trzech miesięcy od końca miesiąca, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu tej transakcji. Trybunał uznał polskie przepisy za niezgodne z dyrektywą VAT w zakresie, w jakim zobowiązują one polskich podatników do rozliczania podatku naliczonego w innym okresie rozliczeniowym, niż podatek należny wynikający z transakcji WNT.
Wyrok daje podatnikom możliwość odzyskania wpłaconych odsetek oraz ewentualnych sankcji VAT, które zostały zapłacone do Urzędu Skarbowego z uwagi na powstanie zaległości podatkowych z tytułu nieterminowego rozliczenia transakcji WNT. W naszej ocenie, wyrok powinien analogicznie być odczytywany w kontekście innych transakcji tj. importu usług czy transakcji rozliczanych w ramach odwrotnego obciążenia.
Wyrok TSUE odnosi się do sporu pomiędzy polskim podatnikiem a Dyrektorem KIS w zakresie zbyt późnego rozliczania WNT m.in. z uwagi na otrzymanie faktury z opóźnieniem, błędne zaklasyfikowanie transakcji lub pomyłkę osoby sporządzającej rejestry i deklaracje VAT. TSUE uznał m.in., że:
- powstanie prawa do odliczenia może być uzależnione wyłącznie od materialnych warunków, które są przewidziane w dyrektywie VAT i które w odniesieniu do nabycia wewnątrzwspólnotowego są wymienione w art. 168 lit. c) tej dyrektywy. Natomiast nie zależy ono koniecznie od uzyskania faktury ani od złożenia deklaracji czy rozliczenia VAT należnego z tytułu takiego nabycia w określonym terminie;
- przepisy krajowe, mogą skutkować tym, że rozliczenie kwoty wymagalnego VAT i tej samej kwoty VAT podlegającego odliczeniu, związanych z jednym i tym samym nabyciem wewnątrzwspólnotowym, nie będzie miało miejsca w tym samym okresie rozliczeniowym, niezależnie od okoliczności danej sprawy, dobrej wiary podatnika i powodów opóźnienia w złożeniu deklaracji VAT należnego z tytułu takiego nabycia. Stosowanie tego uregulowania opóźnia, z uwagi na samo naruszenie warunku formalnego, wykonanie prawa do odliczenia VAT należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Tym samym czasowo obarcza ono podatnika ciężarem VAT;
- jeżeli organ podatkowy posiada informacje niezbędne do ustalenia, że zostały spełnione wymogi materialne, to nie może on nakładać dodatkowych warunków dotyczących przysługującego podatnikowi prawa do odliczenia tego podatku, które mogłyby w efekcie praktycznie uniemożliwić wykonanie tego prawa;
- stosowanie przepisów krajowych nie może uniemożliwiać w sposób automatyczny i z powodu naruszenia wymogu formalnego wykonania prawa do odliczenia VAT należnego z tytułu nabycia wewnątrzwspólnotowego w tym samym okresie co rozliczenie tej samej kwoty VAT bez uwzględnienia wszystkich istotnych okoliczności, a w szczególności dobrej wiary podatnika;
W przypadku ewentualnych pytań zachęcamy do kontaktu z nami.
Rafał Gołba, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Business & Tax Attorneys